رودخانه‌ها همواره در طول تاریخ نماد آبادانی بوده‌اند. زاینده‌رود نیز از این امر مستثنی نبوده و طی قرن‌ها، زندگی مردم منطقه بر محور آن شکل گرفته است. امروز نیز پویایی، توسعه و در یک کلام بقای اصفهان، به‌عنوان یکی از مراکز بزرگ فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی، در گرو حیات و جریان دائمی این رودخانه است.
استان اصفهان به‌علت خشکسالی و کم‌آبی در سال‌های متمادی (و توزیع ناعادلانه آب از سراب تا پایاب) هم‌اکنون با مشکلات اساسی مواجه است. این مشکلات تنها دامن‌گیر فلات مرکزی ایران نیست و سراسر کشور را تهدید می‌کند؛ ازاین‌رو در اسفند‌ماه سال 1396، در هیئت وزیران دولت دوازدهم به ابتکار وزیر محترم نیرو کارگروهی با عنوان «کارگروهی با کم‌آبی» به ریاست ایشان و با حضور چند تن از اعضای محترم دولت تشکیل شد.
هدف این کارگروه توسعه فرهنگ سازگاری با کم‌آبی و مدیریت مصرف بهینه و نیز استفاده سزاوار از منابع موجود اعم از آب تازه و خاکستری است. مأموریت این کارگروه نیز مدیریت یکپارچه امور آب استان، ازجمله مصرف بهینه، استفاده مناسب از آب خاکستری، تأمین منابع آبی کافی جهت رفع نیاز بخش‌های گوناگون شرب، کشاورزی و صنعت، اصلاح الگوهای کشت و آبیاری، جایگزین کردن مشاغل کم‌آب در زمینه‌های مختلف و… با همکاری تمامی دستگاه‌های اجرایی ازجمله شرکت آب منطقه‌ای اصفهان، شرکت آب‌و‌فاضلاب استان، سازمان جهاد کشاورزی استان و… است.
این کارگروه با کوشش شبانه‌روزی، افزون بر مدیریت بحرانی‌ترین سال آبی استان (بدترین وضعیت در 47 سال گذشته به‌لحاظ در اختیار داشتن منابع آبی)، با هدف یافتن راه‌حل‌های اساسی برای برون‌رفت دائمی از این بحران و پیشگیری از تکرار آن در سال‌های آتی، پس از مطالعه و بازنگری طرح‌های موجود، بررسی پیشنهادها و طرح‌های جدید و در نهایت تلفیق آنها، مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته با نام «پروژه‌های هفت‌گانه احیای زاینده‌رود» منطبق بر مصوبه نه‌ماده‌ای شورای عالی آب کشور تعریف کرد که نتیجه نهایی اجرایی آن؛ احیای زاینده‌رود، نجات گاوخونی و در یک کلام بقای فرهنگ، تاریخ، تمدن و حیات منطقه اصفهان و مردم آن خواهد بود.
این پروژه از طرح‌های مطالعاتی دقیق کارشناسی‌شده در چندین سال گذشته استخراج شده و به نظر کارشناسان، اجرای هم‌زمان آنها با سرعت مناسب، راه‌حل بهینه برای توسعه پایدار استان و تنها راه برون‌رفت از بحران کم‌آبی استان است. خوشبختانه مراحل اجرایی بیشتر این پروژه‌ها آغاز شده و با پیشرفت آنها، سیاست‌های دولت دوازدهم، به‌ویژه وزارت محترم نیرو در جایگزینی فرهنگ «سازگاری با کم‌آبی» به جای «مصرف بی‌رویه به امید ترسالی» به‌طورکامل وارد عرصه عمل خواهد شد.
ابتکار مهم دیگر کارگروه استانی سازگاری با کم‌آبی، طراحی پروژه‌های هفت‌گانه با تکیه کامل به درآمدهای ناشی از مصوبه این کارگروه، همچنین سرمایه‌گذاری شرکت‌های مطرح استان به روش‌های مختلف جذب سرمایه‌گذاری و درنتیجه بی‌نیازی کامل پروژه‌های یادشده از بودجه‌های عمرانی دولتی است.
گزارش عملکرد و طرح‌های تفصیلی، زمانبندی پروژه‌های یادشده و پیشرفت فیزیکی آنها در مراحل مختلف تصمیم‌گیری و در مقاطع زمانی گوناگون، به‌اطلاع وزیر محترم نیرو، رئیس کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی رسیده است. در اینجا نیز مختصری از آن با هدف معرفی اجمالی به بهره‌برداران محترم تقدیم می‌شود.
امید است که با به اجرادرآمدن کامل پروژه‌های هفت‌گانه احیای زاینده‌رود، بار دیگر خون زندگی در رگ اصفهان جاری شود و شادابی و سرزندگی را به این منطقه بازگرداند.
محسن مهرعلیزاده، استاندار اصفهان
تهیه شده در مؤسسه فرهنگی هنری نگارآفرین فردای شرق آریا با همکاری شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان و سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان
مهندس مشاور: شرکت مهندسین مشاور ژرف‌آب‌تدبیر، دکتر محمد نبویان‌پور
گروه تدوین: قربانعلی قائمی، دکتر حمید عزیزیان شریف‌آباد، دکتر سعید سامانی
ویراستار علمی: دکتر محمد جباری
1397
